O κριτικός τέχνης Χρήστος Ν. Θεοφίλης σε διάλογο με τον Ζωγράφο Ηλια Ππανικολαου
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Χρήστος Ν. Θεοφιλης. Η lifestyle αντίληψη με τα κριτήρια της αγοράς και του κέρδους, η θεσμική αποδιοργάνωση, οι ατραξιόν των κρατικών ιδρυμάτων, οδηγούν σε πλήρη απαξίωση τον εικαστικό χώρο.
Όλα συγκλίνουν στο να δημιουργείτε μια ελίτ – παρωδία εμπορογκαλεριστων, εμποροσυλλεκτών, εμποροτεχνοκριτικών και καλλιτεχνών - πρωταθλητών στην καύση των εφήμερων εικαστικών παρελάσεων....
Δεκαπενταύγουστος, αεράκι καλοκαιρινό των αναμνήσεων μας κ εσύ αποζητάς να σου μιλούν για μπλε και λευκά που αρμενίζουν. ''Ξέγνοιαστο''………..
ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ''ΦΤΑΝΩ ΤΑ ΤΖΙΤΖΙΚΙΑ'' Λίγες ακόμη βόλτες μπρος-πίσω προτού να υπογράψω το έργο...για να δω...νομίζω ότι αυτό εκεί το κίτρινο βουναλάκι στο βάθος δίνει μια ένταση στο μπλε που επικρατεί και ''συνομιλεί '' με την ταράτσα και το δεντράκι στη γωνία του πίνακα...Τι άλλο όμως θέλει...τι άλλο θέλει...α να εκεί ακριβώς θα κάνω δυο ρουχαλάκια, λευκά...απέριττα, ν' ανεμίζουν για να φανεί ότι φυσάει και δίνουν και κίνηση στο ''ακίνητο'' μπλε της θάλασσας που έκανα. Για να κάνω τρία-τέσσερα βήματα πίσω προσεκτικά, γιατί είναι τ' άλλα δυο τελάρα στο πάτωμα και ''στεγνώνουν''...Να το δω τώρα από μακριά...καλό είναι...εντάξει και με το χειρισμό του μπλε και οι τόνοι εκεί της κατοικίας...ναι και το φως αυτό εκεί βγάζει ωραίο συναίσθημα...ναι...κι αυτά τα φύλλα της συκιάς εκεί στο πλάι ας μην τα τονίσω περισσότερο...ωραία...Να δω πως να τ' ονομάσω τώρα...μ μ μ...''Ξέγνοιαστο''...ναι! Αυτό είναι...''Ξέγνοιαστο''! Θα γράψω εδώ κάτω-κάτω...να μην ενοχλεί...''Ξέγνοιαστο'' Εlias 2010...Ωραία! Για να το δω άλλη μια φορά...ωραία...έξοχα! Μια βδομάδα επί πόσες ώρες τη μέρα το δούλευα το άτιμο...επιτέλους τέλειωσε! Άντε, ν' ανέβω σπίτι τώρα...Για να δω μήπως έχω κανένα e-mail...για να δω...μακάρι να 'χω κάτι, να επικοινωνήσω με κάναν άνθρωπο! Α ωραία! Έχω τρία εισερχόμενα! Τι ευτυχία! Α, αυτόν θα τον πάρω το πρωί τηλέφωνο, αυτή...θα πάω, γιατί φαίνεται ενδιαφέρουσα δουλειά...επιτέλους άλλη μια δουλειά που έχει να πει...Θα πάω...θα πάω! Α, πολύ καλή πληροφορία! Νάτη η ''κρίση''! Α, μάλιστα! Μα έχει γίνει αυτό το πράγμα; Δεν είμαστε καθόλου καλά...πω πω...όλα αυτά της τηλεόρασης...ω ρε ψέματα! Δεν είναι δυνατόν! Τι να κάνω τώρα; Ας διαβάσω.
Χρήστος Ν. Θεοφιλης. Η τέχνη, δεν καταδιώκεται ούτε συσκοτίζεται, όταν αγνοεί ότι την αγνοεί. Άλλωστε επιλογή είναι, το να επιλέγει έως και αυτό το τίποτα δεμένη στο κατάρτι.
ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Που είχα μείνει; Ο Ελύτης, ο αγαπημένος: ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το ξύλινο τραπέζι το κρασί το ξανθό με την κηλίδα του ήλιου του νερού τα παιχνίδια στο ταβάνι στη γωνιά το φυλλόδεντρο που εφημερεύει - Οι λιθιές και τα κύματα χέρι με χέρι μια πατούσα που σύναξε σοφία στην άμμο ένας τζίτζικας που έπεισε χιλιάδες άλλους η συνείδηση πάμφωτη σαν καλοκαίρι - ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το κάμα που κλωσάει στο γιοφύρι από κάτω τα ωραία κοτρόνια τα σκατά των παιδιών με την πράσινη μύγα ένα πέλαγος βράζοντας και δίχως τέλος - Οι δεκάξι νομάτοι που τραβούν την τράτα ο ακάθιστος γλάρος ο αργοπλεύστης οι φωνές οι αδέσποτες της ερημιάς ενός ίσκιου το πέρασμα μέσα στον τοίχο... Μα πόσο μ' εκφράζουν αυτοί οι στίχοι! Πόσο τους αγαπώ! Μπήκαν μες στην ψυχή μου και τη δόνησαν! Ταξίδεψα τώρα...καλό είναι που ταξίδεψα; Μήπως απέδρασα απ' την πραγματικότητα ενώ δεν έπρεπε; Εδώ είναι η ομορφιά, ενώ εκεί έξω οι περισσότεροι βιώνουν μόνο πραγματικότητα...Ας αφήσω τώρα την ποίηση κι ας σκεφτώ για την πραγματικότητα και την τέχνη...
Χρήστος Ν. Θεοφιλης. Επιλογή Ηλία, είναι αυτό που κανείς εσύ. Να κλείνεις τα αυτιά σε όλα τα άλλα. Σπονδή στις μνήμες των παιδικών σου χρόνων.
Γιατί γνωρίζουμε ότι, όποιος νομίζει ότι δεν φαίνεται, κρύβεται, καλύπτεται, καταρρέει στο εγώ του και συνήθως παραδίδεται σε συναλλαγή με τους υποτιθέμενους διώκτες του.
ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Η πραγματικότητα έχει ως αφετηρία την ύλη. Όλες οι σκέψεις, ιδέες, συμπεριφορές γεννιούνται με προορισμό την πραγμάτωσή τους, την έκφρασή τους στην πραγματικότητα. Νομίζω πως η τέχνη είναι κατά βάθος κάτι άλλο από σκέψεις, ιδέες και συμπεριφορές. Είναι ένα συναίσθημα ή μια συγκίνηση που ''κατοικεί '' στα τρίσβαθα της ανθρώπινης συνειδητότητας. Δεν έχει να κάνει με καμία αισθητική απόλαυση ή ερμηνεία. Την αισθητική προσέγγιση την κάνουν όσοι δεν λαμβάνουν τους κραδασμούς που στέλνει ένα αληθινό έργο τέχνης ή όσοι δεν θέλουν να εισπράξουν τη συγκίνηση ή όσοι βιάζονται να προβάλλουν λόγια και άποψη ή όσοι εμπορεύονται και μόνον! Η προσέγγιση της τέχνης με οδηγό την αισθητική μοιάζει με την προσπάθεια προσέγγισης του βυθού από κάποιον που κινείται στην επιφάνεια. Η τέχνη είναι ταξίδι, γιατί βυθίζεσαι σε βάθη που έχουν να κάνουν με τα παρακλάδια της αντίληψης! Όσο περισσότερο βυθίζεσαι εκεί μέσα, τόσο περισσότερο αποκωδικοποιείς την πραγματικότητα και την ερμηνεύεις! Η πραγματικότητα, της οποίας είμαι μέρος και μάρτυρας, είναι μια δυναμική που ζυμώνεται με ιδέες και συμπεριφορές των κοινωνιών, ενώ κινείται με στόχο την επιβεβαίωση των φυσικών νόμων. Στην πραγματικότητα που βιώνω προσωπικά, παρατηρείς κάθε μέρα, από το πρωί που θα ξυπνήσεις έως το βράδυ που θα κλείσεις άλλον έναν κύκλο, πολυποίκιλες καταστάσεις και συμπεριφορές. Συναντάς και δέχεσαι, μεταξύ άλλων, επιθετικές συμπεριφορές, βλέπεις το ''ψεύτικο'' να ενθρονίζεται και να ''ποδοπατά'' το ''αληθινό'' και αν όλα αυτά ''στεναχωρούν'' τη νοημοσύνη σου, τότε επιλέγεις τη δική σου απάντηση και την υπηρετείς πιστά! Η δική μου επίσημη απάντηση είναι τα βαρκάκια που ζουν πάνω στα κυματάκια, κάτι ρουχαλάκια π' ανεμίζουν απλωμένα και κάνα δυο χελιδονάκια που πετάν μες στον καμβά! Ομολογώ πως εκείνα τα μακρόσυρτα καλοκαίρια που περιπλανιόμουν μες στο κάμα με μια σφεντόνα στη μια τσέπη και τίποτα καραμέλες στην άλλη, ήταν ό,τι πιο ''ευλογημένο'' ίσως μου έχει συμβεί! Ο χρόνος έκανε κι αυτός διακοπές και σ' άφηνε να μυθοποιείς ακόμη και το βουητό από μια μύγα! Το κάθε τι που συναντούσα έπαιρνε διαστάσεις στα μάτια μου...μου 'καναν όλα εντύπωση! Ακόμη περισσότερο οι άνθρωποι και τα σπίτια που είχαν όλα απροσπέλαστες μάντρες και φράχτες... Κι έλεγα γιατί τόσα εμπόδια...τι κρίμα να μην μπορώ να πλησιάσω να δω από κοντά που ακριβώς είναι τρυπωμένος αυτός ο τζίτζικας που ξεφαντώνει...Τώρα, λοιπόν, που ο ''αρχιτέκτονας'' είμαι εγώ ο ίδιος, οι κατοικίες μου είναι χωρίς περίφραξη, πόρτα και σκεπή...Μπορείς να ανέβεις στην ''ταράτσα των παιδικών χρόνων'' και να συναντήσεις όλες εκείνες τις ανύπνωτες ''ταπεινότητες'' που κρύβονται στις φυλλωσιές της συκιάς ή στον ίσκιο μιας πευκοβελόνας ή στ' αεράκι που ταξιδεύει πάνω απ΄ την κορφή ενός κυπαρισσιού...Μπορείς ν' ακούσεις την πτώση μιας κουκουνάρας μες στο νερό ή το άφρισμα της ρότας από ένα πλοιαράκι που περνά μπροστά απ΄ το τέρμα του ματιού...Μπορείς να φτάσεις τα τζιτζίκια!
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο Ηλίας Παπανικολαου γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στην Α.Σ.Κ.Τ της Αθήνας με δάσκαλο τον Νίκο Κεσσανλη και πεμπτοετης το 1996 παρουσιάζει στην γκαλερί ΑΡΤΙΟ την πρώτη ατομική του έκθεση ενώ την ίδια χρονιά αποφοιτά με άριστα. Ακολουθούν ατομικές εκθέσεις στις γκαλερί ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ, ΤΙΤΑΝΙUM, AΣΤΡΟΛΑΒΟΣ .
